ALAŞEHİR KONGRESİ’NDE TELGRAFÇI SAMİ BEY
Milli mücadele döneminin en önemli kahramanlarından biri de Alaşehir Kongresine katılan Telgrafçı Sami Beydir dedi Salihli Turizm Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı, Tarihçi İpek Akgül.
Salihli-MANİSA
29 Eylül 2018 // Haber // İpek Akgül // 1551
Milli mücadele döneminde haberleşmenin sağlanabilmesi için telgraf daha da önem kazanmıştır. Anadolu Telgrafhaneleri özellikle 19 Mayıs 1919’dan sonra birden hareketlenmeye başlamıştır. Önceleri Sadrazam Makamı, Nazırlıklar, Valilikler üst düzey komutanlar arasında haberleşmek için veya nemli mevzuları aktarmak için kullanılan telgraflar daha sonra isyanlarla dolu haykırışlı yalvarışlı telgraflara dönüşmüştür.
15 Mayıs 1919’da Alaşehir Telgrafları acı acı haberlerle yankılanmaya başladı. O gün çok kara çok acı bir gündü. Alaşehir Telgraf Müdürü Sami Bey, aldığı haberlerle adeta yıkılmıştı. Nice zamandır iyi haberler alamıyordu.
Telgraf bu sefer aylardır korku ve endişeyle beklenen felaket bir haber vermişti. İzmir Posta Müdürü Ferit Bey’in yalvaran yüzü telgraf ’ın tellerinden süzülerek adete Telgrafhaneye yayılıyordu.
Daha sonraları Anıtkabir Derneği’nin hazırlamış olduğu Milli mücadele’de Türk Telgrafçıları Belgeseli’ne de konu olan telgraf Alaşehir Telgrafhanesine bomba gibi düşmüştür.
Gelen Telgrafta şunlar yazmaktaydı :
‘İzmir Yunanlılar tarafından işgal olunuyor.Katliam bütün şekilde devam etmektedir.Kan gövdeyi götürüyor.Hamiyeti olan , Allahını , Vatanını Dinini seven ordusuna imdat etsin. Bu telgrafı ele geçirmiş olan muharebe memuru arkadaşlarımızdan Allah aşkına rica ediyoruz , Açık olan hatlarlabu haberi memleketin her yerine yetiştirsinler , duyursunlar. Onlarda gönderdikleri yere bizim ricamızı tekrarlasınlar. Hamiyeti olan Allahı nı , Vatanını , Dinini seven Vatan ordusuna imdat etsin. Namuslarına, Vatanperliklerine , Erkekliklerine havale …
Aldığı haberle derin bir üzüntü içinde olan Alaşehirli Telgraf Memuru Sami Bey haberi tüm bölgeye yayarak , ilk meşaleyi manuplesinin ucundan tutturmuştu. Omanupleyi kurtuluşa kadar kimse susturamamıştı.
Telgrafla haberi yollarken Sami Bey’in gözyaşları akıyordu. Girit ve Selanik’te yapılan işgalleri babasından çok dinlemişti. Ailesinin , çocuklarının ve türk halkının tekrar o günleri yaşamasından çok korkuyordu. Sami Bey’in aklına bir yunan türküsü’nün zalim nakaratı geldi.
‘HİÇBİR TÜRK KALMAYACAK NE MORA’DA NE DÜNYA’DA!’
Sami Bey Cihan Savaşı’nın son yıllarında Alaşehir’e dönmüştü. Tarih meraklısı Namık Kemal’in Osmanlı kitabını eliden düşürmezdi. İşgal endişesi Sami Bey’i çok üzüyordu. Dedesi Giritten Alaşehir’e göç etmişti. Şimdi kendisi memleketini bırakıp nereye gidecekti ?
Korkusunu babasının anlattığı Girit öyküleri besliyordu. İzmir’den gelen telgrafın muhatabı bile yoktu Alaşehir’de .
Telgrafhanede kendinden başka memur olmadığı için telgrafları güvendiği akrabası Sarı İbrahim ile gönderirdi.Sami Bey Alaşehir’in Dünya ile irtibatını sağladığı gibi yurdun birçok yerine İzmir’in işgalini haber vererek tarihin bilinmeyen kahramanlarından olmuştur.
İstanbul Hükümeti’nin bütün telgrafhanelere gönderdiği Mustafa Kemal ve arkadaşlarının yakalndığı ve Mustafa Kemal’in idam edilmesi haberlerini görmezden gelir , işgal bölgeleriyle devamlı genel durum hakkında bilgi alışverişi yapardı. Eğer Sami Bey iyi haber alırsa bu haberi belediye ve kaymakamlığa yetiştirirdi. Kötü haber alırsa akrabası Sarı İbrahimle gönderirdi , gün boyu ortalıklarda gözükmezdi.
Sami Bey henüz işgal edilmemiş ve işgal altında olan bölgeler arasında köprü vazifesi yapıyordu Bilinmeyenleri de Türk halkına anlatıyordu. Alaşehir’de yaşayan Rumlar halkın Sami Bey’den bilgi alıp tedbir aldığını görünce Sami Bey’i öldürmeye çalışmışlardır. Fakat Sami Bey’in onları aldatmasıyla amaçlarına ulaşamamışlardır.
Alaşehir’in Kurtuluşu ile ilgili haber ve bilgilere Sami Bey’in Alaşehir ve çevresine çektiği telgraflar sayesinde ulaşılmıştır. Sami Bey Alaşehir’in işgalinden az zaman önce ilçeye gelen Albay Bekir Sami’nin Atatürkle haberleşmesini sağlamıştır.Alaşehir’in işgalini yurda duyurmuştur.Alaşehir Kongresinde delegelerin toplanması için çektiği telgraflar çok yararlı olmuştur. Kongrenin yapıldığı günlerde gündüz telgrafhanede akşam da Kongreye katılmıştır.
Sami Bey’e o günlerde bi telgraf gelir. Telgraf Erzurum'dan bir kahramandır ve şöyle demiştir:
‘Alaşehirde içtima bütün vilayeti şarkiye halk üzerinde pek samimi tesir uyandırmaktadır. Esasen İzmir için kalbi kan ağlayan bura halkı bu teşebbüse bütün ruh ve mevcudiyetiyle müzahidir.
MUSTAFA KEMAL PAŞA
Sami Bey Atatürk’ten almış olduğu telgrafı tüm Alaşehir halkıyla paylaşmış , ahaliyi kurtuluşa inandırmış tır.Halkın moralini yüksek tutmaya çalışmıştır. Kurtuluş Savaşında Alaşehir’in Dünya ile irtibatını sağlayan Sami Bey’in fotoğrafı bulunmamaktadır. Haytı hakkında da pek bilgi yoktur. Ölüm tarihi ve mezarı bilinmemektedir. Bazı iddialara göre Alaşehir yangınında vefat etmiştir. Sami Bey hakkında tek bilinen telgraf memuru olduğu ve şimdiki bulvar diye adlandırılan cadde üzerinde oturduğudur.
Sami Bey de diğer kahramanlar gibi İngiliz ve yunan sansürünü dinlememiş, vatan ile ilgili , işgallerle ilgili her türlü bilgiyi Anadolu’ya yaymıştır. Kurtuluş Savaşı bitene kadar hizmetlerine devam etmiştir. Kurtuluş Savaşı’nın Alaşehir Cephesi’nin gizli kahramanı Alaşehirli Telgrafçı Sami Bey’i ve vatan için çalışmış bütün kahramanlarımızı saygıyla anıyoruz. Vatan sizlere minnettar. Sizler sayesinde vatanımız düşman elinden kurtuldu. Halkımız için, Vatanı için çabalayan uğraşan bütün insanları isimsiz nice kahramanımızı saygıyla anıyoruz.
